(TT&VH Cuối tuần) - Mùa anh đào ở Nhật Bản năm nay là mùa hoa trọn vẹn đầu tiên sau thảm họa động đất sóng thần kinh hoàng diễn ra đúng một năm trước. Vốn luôn là biểu tượng của những phẩm chất Nhật, lễ hội Hanami 2012 còn có một ý nghĩa nữa, nó cho thấy sức sống quật cường của đất nước mặt trời mọc sau bi kịch kinh hoàng 12 tháng trước.
Hanami (tiếng Hán: Hoa kiến) là lễ hội ngắm hoa anh đào diễn ra hàng năm ở Nhật từ tháng 3 tới tháng 5. Hoa sẽ nở sớm ở những vùng miền nam ấm áp hơn như đảo Okinawa. Cục Khí tượng thủy văn Nhật Bản, ngoài những nhiệm vụ thông thường, còn có một trọng trách đặc biệt trong những dịp này: dự đoán ngày hoa nở, thông tin sẽ được cả nước Nhật và du khách trên khắp thế giới, theo dõi tỉ mỉ, bởi lẽ những cánh anh đào chỉ rộ lên trong một đến hai tuần. Những địa điểm ngắm hoa được ưa thích nhất bao gồm công viên Ueno (Tokyo), đảo Okinawa, bờ hồ Kawaguchiko nhìn ra đỉnh Phú Sĩ hay con đường Triết gia (lối vào chùa Bạc Ginkakuji) ở Kyoto.
Một lịch sử lâu đời
Lễ hội Hanami có lịch sử đã hàng nghìn năm, bắt đầu ở thời kỳ Nara (710-794), khi hoa mai còn được ưa thích hơn, rồi sau đó là hoa đào ở thời Heian (794-1185). Trong thời kỳ bùng nổ của văn học và nghệ thuật Nhật Bản này, “hoa” trong thơ haiku và tanka luôn được hiểu là “anh đào”. Cụm từ Hanami lần đầu tiên được sử dụng để chỉ nghi thức ngắm anh đào nở trong cuốn tiểu thuyết trứ danh Chuyện kể Genji thời Heian.
Hoa anh đào, ở một xã hội nông nghiệp như Nhật Bản cổ-trung đại, là dấu hiệu kết thúc một mùa thu hoạch và bắt đầu mùa gieo trồng mới. Nhật Hoàng Saga thời Heian đã chính thức hóa nghi lễ này và tổ chức các bữa tiệc ngắm hoa anh đào, uống rượu sake dưới những tán cây phủ kín một màu hồng nhạt tại cung điện của mình ở Kyoto. Các nhà thơ thường ca ngợi vẻ đẹp mỏng manh của loài hoa này, bởi trong triết lý sống Nhật Bản, nó là phép ẩn dụ cho chính cuộc đời, rực rỡ, đẹp đẽ nhưng phù du và chỉ là cái gì đó thoáng qua.
Bắt đầu từ hoàng tộc, lễ hội Hanami nhanh chóng lan rộng ra tầng lớp võ sĩ đạo và tới thời Edo, trở thành một lễ hội cho cả giới bình dân. Shogun thứ tám của dòng Tokugawa, Tokugawa Yoshimune (1684-1751) là người rất ham thích hoa anh đào và đã ra lệnh trồng rất nhiều cây hoa này để mọi người có chỗ tiệc tùng dưới các tán hoa vào mùa Xuân.
Từ truyền thống tới hiện đại
Lễ hội Hanami Địa điểm: Tokyo, Yokohama, Kamakura, núi Phú Sĩ, Matsumoto, Kanazawa, Nagoya, Kyoto và nhiều vùng khác của Nhật Bản. Thời gian: Từ tháng 3 đến tháng 5, tùy địa điểm. Phương tiện: Vietnam Airlines, ANA và Japan Airlines có các tuyến bay đi Nhật từ Hà Nội và TP.HCM trong tháng 3. |
Người Nhật hiện đại đã tiếp nối truyền thống Hanami đó qua một thiên niên kỷ. Ngày nay, hàng nghìn người đổ đến các công viên ăn uống dưới các tán cây vào mùa anh đào nở. Ở Nhật Bản hiện đại, mùa anh đào nở thường trùng đúng vào năm học mới và kết thúc một kỳ nghỉ dài, trở thành một dịp thuận tiện để tiệc tùng chờ đợi cho những điều tốt đẹp hơn. Các cuộc tản bộ trong công viên dưới tán anh đào nở cũng là cách nhiều người Nhật làm mới lại mình và thoát khỏi những sức ép của một xã hội công nghiệp luôn đòi hỏi khắc nghiệt.
Để có chỗ tốt ngắm anh đào trong mùa này, người Nhật thường phải đi giữ chỗ trước ở các công viên từ rất sớm. Tại những thành phố lớn như Tokyo, lễ hội ngắm anh đào diễn ra đến tận đêm và ở một số nơi như công viên Ueno, lồng đèn giấy được thắp lên càng khiến không khí lễ hội thêm lung linh huyền ảo.
Cục Khí tượng thủy văn Nhật Bản có trách nhiệm công bố ngày hoa nở mỗi năm và thông tin này được người Nhật theo dõi rất sát sao để chuẩn bị hoàn hảo cho kế hoạch ngắm hoa của mình. Những đóa anh đào đầu tiên sẽ mở cánh tại các hòn đảo miền Nam cận nhiệt đới thuộc tỉnh Okinawa, trong khi ở tỉnh miền bắc Hokkaido, anh đào nở muộn hơn rất nhiều. Tại hầu hết các thành phố lớn như Tokyo, Kyoto hay Osaka, anh đào thường nở vào cuối tháng 3, đầu tháng 4. Mọi phương tiện truyền thông ở Nhật vào những dịp này đều theo dõi sát sao đường đi của những đóa hoa anh đào, từ Nam lên Bắc.
Dịp lễ Hanami cũng thường đi kèm với các buổi tiệc tùng và ca múa nhạc. Một số món ăn truyền thống Nhật Bản được chuẩn bị riêng cho dịp này, như dango, một loại kẹo dẻo làm từ gạo, và bento, cơm thập cẩm với cá và hải sản chiên bột. Còn rượu sake đương nhiên là thứ đồ uống không thể thiếu.
Hanami ngoài Nhật Bản
Lễ hội Hanami đã trở nên phổ biến ở cả bên ngoài Nhật Bản trong những năm gần đây. Các lễ hội Hanami với quy mô nhỏ hơn đã được tổ chức ở Đài Loan, Hàn Quốc, Philippines và Trung Quốc.
Đặc biệt ở Mỹ, Hanami cũng đã trở thành một lễ hội thường niên nổi tiếng. Kể từ năm 1912, khi chính quyền Nhật tặng cho Mỹ 3.000 cây anh đào làm quà ngoại giao. Những cây này được trồng ở Washington D.C., và thêm 3.800 cây quà tặng nữa cũng được đưa sang Mỹ năm 1965. Cho tới tận bây giờ, chúng vẫn là một trong những điểm thu hút du khách quan trọng của thủ đô Hoa Kỳ và mỗi năm, lễ hội anh đào nở toàn quốc lại được tổ chức vào đầu mùa Xuân.
Tại Macon, bang Georgia, một lễ hội anh đào khác, lễ hội anh đào quốc tế, được tổ chức cũng vào mỗi mùa Xuân. Macon thậm chí còn tự hào là thủ đô hoa anh đào nở của thế giới, nơi có hơn 300.000 cây được trồng. Ở New York và Philadelphia cũng có lễ hội anh đào, dù kém hoành tráng hơn.
Hanami còn được tổ chức tại một số nước châu Âu, như Phần Lan, nhưng lễ thường diễn ra muộn hơn, do khác biệt về khí hậu, thường là vào giữa tháng Năm.
Hải MinhTheo TT & VH
Leave a Reply